Στα έργα του Ομήρου και του Ησίοδου, της λυρικής ποίησης και της αττικής τραγωδίας, κυοφορείται μια μετουσίωση της ανθρώπινης σκέψης. Από τη μυθική σκέψη και τις φαντασιακές αναπαραστάσεις των θεογονικών προτύπων εξήγησης του κόσμου, μεταβαίνουμε σταδιακά σε κοσμογονικές μυθολογικές παραστάσεις, που αναγγέλουν τη φυσιοκρατική θεώρηση του κόσμου μέσω του φιλοσοφικού τρόπου σκέψης που εδράζεται στο Λόγο. Από τις ζωομορφικές και ανθρωπομορφικές δομές των θεογονικών μύθων που επιχειρούν να εξηγήσουν την καταγωγή του κόσμου και την ιεραρχία των ποικίλων μυθικών μορφών του, προβάλλονται σταδιακά οι κοσμογονικές συμβολικές μορφές που διατυπώνουν απρόσωπες εξηγήσεις για την ουσία και τη δομή του κόσμου. Αυτή η συμβολική μεταβολή θα νοηματοδοτήσει την καινούρια πνευματική εμπειρία και θα συντάξει το εννοιολογικό σύστημα της φυσιοκρατικής φιλοσοφίας των προσωκρατικών, το οποίο διερευνά και αναζητά την απρόσωπη αιτία του κόσμου. ¨ομως οι αρχέγονες φαντασιακές δομές και τα μυθικά θεογονικά πρότυπα του κόσμου παρά τις εννοιολογικές αλλαγές των εξηγηματικών σχημάτων, διατήρησαν, ως ένα βαθμό, τις μυθικές θεματικές τους στο πνευματικό ασυνείδητο του επιστημονικού τρόπου σκέψης. Άλλωστε ο Λόγος είναι ένας άλλος συμβολισμός έναντι του Μύθου με τον οποίο σχετίζεται αλλά δεν ταυτίζεται.
[Αλέξης Καρπούζος, Το χρονικό της σκέψης , εκδ.Εργαστηρίου Σκέψης 2012]
scribd.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
5 comments:
Διαβάζουμε παρακάτω στον πρόλογο του βιβλίου:
Στην ελληνική μυθική κοσμογονία τα πάντα συμβαίνουν από έρωτα, φιλία και συμπάθεια.
Παραπάνω διαβάζουμε πως από το Χάος (που δεν προϋπήρχε ανέκαθεν αλλά κι αυτό «γεννήθηκε») προέκυψε η Γαία (Μητέρα-γη) και ο Έρωτας.
Σαν να προσπαθούμε να εντοπίσουμε από πού προέρχεται η «από-γνωση» από την οποία μοιάζει να συμβαίνουν τα πάντα στη σύγχρονη ελληνική, μυθική κοσμογονία, που χαρακτηρίζει τον παγκόσμιο, πλέον, «πολιτισμό»! Σα να διάγουμε μια κατάσταση Χάους. Και σαν να δοκιμάζουμε θεωρίες επίγνωσης αυτού του Χάους, προκειμένου εξ αυτού να αναγεννηθεί πάλι το «ανθρώπινο κάτι». Σα να μην είμαστε, δηλαδή, άνθρωποι. Και σαν, «έρωτας, φιλία και συμπάθεια» (καλύτερα, ίσως, «εμπάθεια» που είναι και ο αρχικός όρος της έννοιας «αλτρουισμός») να έχουν απορριφθεί ως «ήδη δοκιμασμένα».
…Φυσικά και τα επικαλούμαστε ακόμα. Αλλά υπό τους όρους της περιρρέουσας απόγνωσης. Σα να λέμε: ναι μεν, έρωτας, φιλία και συμπάθεια, αλλά τις ελεύθερες ώρες μας, όταν ευκαιρούμε, για δυο ώρες το απόγευμα, κι όχι όλες τις μέρες, γιατί έχουμε δουλειές, προβλήματα, ευθύνες. Ευθύνες προς κάτι άλλο, πέραν του έρωτα, της φιλίας και της συμπάθειας. Σαν αυτό το «άλλο», να είναι η πραγματικότητα, ενώ ο έρωτας, η φιλία και η συμπάθεια, να είναι κάτι σαν «ρομαντική ανάμνηση», κατάλληλη ως θέμα για «φιλολογικές βραδιές» και σε καμία περίπτωση «αναβίωση», καθημερινός τρόπος ζωής.
Μιλώ βέβαια για το πώς «μοιάζουν τα πράγματα», από την ανήλιαγη (;) γωνιά που τα βιώνω/παρατηρώ. Και δεν προσδοκώ τίποτε άλλο από το να μου αποδειχτεί βιωματικά πως «μόνο έτσι δεν είναι τα πράγματα»:)
καλησπέρα ανώνυμοι
το βιβλίο το πήρα κι εγώ προχθές στα χέρια μου και δεν το έχω διαβάσει όλο ακόμα.επειδή έχω την τύχη να μαθητεύω κοντά στον αλέξη εδώ και τέσσερα χρόνια, μπορώ να πω πως αυτό που για μένα έχει τεράστια σημασία, είναι πως η θεωρία και η πράξη του ταυτίζονται.είναι απ'τις σπάνιες περιπτώσεις ανθρώπων που είναι αληθινοί, γι'αυτό και συχνά "απίστευτοι" :-)
οπότε στο σχόλιό σου-με το δίκιο σου- έχω να πω μόνο πως το ενδεχόμενο της ευτυχίας είναι υπαρκτό, όταν δομούνται καλές σχέσεις. αυτό είναι το θεμέλιο της κοινωνίας, κι ας είναι άυλο αυτό το θεμέλιο.
να είσαι καλά και να κρατάς την αγάπη για τη γνώση και τους ανθρώπους ζωντανή.
http://ergastirio-skepsis.blogspot.gr/
Ας προσπαθούμε να αυξάνονται και να πληθύνονται αυτές οι δια ζώσης προσπάθειες συν-εννόησης και όχι απλώς επι-κοινωνίας. Οι άνθρωποι συνεννοούνται, τα άτομα επικοινωνούν (κατά τον Λυγερό). Θα αναζητήσω ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο, σχετικό, νομίζω, με όσα αναφέρονται στα πρώτα κεφάλαια Του χρονικού της Σκέψης για την πόλη, που αφορά κι αυτό «την τέχνη της πολιτικής» και «την πολιτική της τέχνης» στην αρχαιοελληνική πόλη (που ως ποιητικός όρος/οντότητα, η αρχαιοελληνική «πόλις» δεν έχει καμία σχέση με τον σύγχρονο πεζό όρο «πόλη»). Κάπου είναι χαμένο… αλλά θα το βρω και τα ξαναλέμε επ’ αυτού:)
ωραία, να προλάβω κι εγώ να διαβάσω το βιβλίο εντωμεταξύ :-)
Post a Comment