Friday, 18 February 2011

χρήσιμη ορολογία

κοινή λογική: το διανοητικό μας όργανο για την αντίληψη, την κατανόηση και την αντιμετώπιση της πραγματικότητας και των δεδομένων της.η επιπλέον αίσθηση δυνάμει της οποίας οι πέντε καθαρά "υποκειμενικές" αισθήσεις ευθυγραμμίζονται με τον "αντικειμενικό" κόσμο.και τούτο, εφόσον η συγκεκριμένη "αίσθηση¨ελέγχει και συναρμόζει τα αισθητηριακά δεδομένα του ατόμου μαζί με εκείνα των άλλων υποκειμένων, διασώζοντας έτσι την ίδρυση του κόσμου ως κοινού.υπ' αυτή την προοπτική, η κοινή λογική συνιστά την "πολιτική αίσθηση κατ'εξοχήν".

γραφειοκρατία: η εξουσία ενός πολύπλοκου συστήματος γραφείων όπου κανένας άνθρωπος, ούτε ο ένας ούτε οι άριστοι, ούτε οι λίγοι ούτε οι πολλοί, δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνος, κυριολεκτικά η εξουσία του Κανενός.(Αν, σε συμφωνία με την παραδοσιακή πολιτική σκέψη, αναγνωρίσουμε την τυραννίδα ως κυβέρνηση που δεν έχει να λογοδοτήσει για τον εαυτό της, η εξουσία του Κανενός είναι σαφώς η τυραννικότερη όλων, εφόσον δεν απομένει κανένας απο τον οποίο θα μπορούσε έστω να ζητηθεί ο λόγος για ό,τι γίνεται.Αυτή η κατάσταση, όπου γίνεται αδύνατο να εντοπιστεί η ευθύνη και να αναγνωριστεί ο εχθρός, συνιστά ένα απο τα ισχυρότερα αίτια της σημερινής στασιαστικής αναταραχής σ'όλο τον κόσμο, της χαοτικής της φύσης και της επικίνδυνης τάσης της να ξεφύγει απο κάθε έλεγχο και να ξεσπάσει τυφλά.)

δύναμη (ή ισχύς)[power]: αντιστοιχεί στην ικανότητα του ανθρώπου, όχι απλώς να πράττει, αλλά να πράττει απο κοινού.η δύναμη δεν είναι ποτέ κτήμα ενός ατόμου'ανήκει σε μια ομάδα και συνεχίζει να υπάρχει μόνο όσο καιρό η ομάδα μένει μαζί.όταν λέμε για κάποιον οτι "κατέχει την ισχύ" αναφερόμαστε ουσιαστικά στο γεγονός ότι του παρέχεται η δύναμη από έναν ορισμένο αριθμό ανθρώπων να ενεργεί εξ'ονόματός τους.απο τη στιγμή που η ομάδα απο την οποία προήλθε εξαρχής η δύναμη (potestas in populo, χωρίς ένα λαό ή μια ομάδα δεν υπάρχει δύναμη) εξαφανίζεται, χάνεται και "η δύναμή του".

ρώμη(ή κραταιότητα)[strenght]: χαρακτηρίζει ξεκάθαρα κάτι στον ενικό, μια ατομική οντότητα'είναι ιδιότητα συμφυής με ένα αντικείμενο ή πρόσωπο και ανήκει στο χαρακτήρα του, ο οποίος μπορεί να δείχνει ποιος είναι σε σχέση με άλλα πράγματα ή πρόσωπα, αλλά παραμένει στην ουσία ανεξάρτητος απο αυτά.

εξαναγκασμός (ή καταναγκασμός ή επιβολή ή επιταγή)[force]: συχνά τον χρησιμοποιούμε στην καθημερινή γλώσσα ως συνώνυμο της βίας, ιδίως όταν η βία χρησιμεύει ως μέσο καταπίεσης, ενώ θα έπρεπε να περιορίζεται, όσον αφορά την ορολογική γλώσσα, σε εκφράσεις όπως "καταναγκασμός της φύσης" ή "επιταγή των πραγμάτων" (la force des choses), για να δηλώνει δηλαδή την ενέργεια που εκλύεται απο φυσικές ή κοινωνικές κινήσεις.

κύρος (ή αυθεντία)[authority]: αναφέρεται στο πιο ακαθόριστο απο αυτά τα φαινόμενα, με αποτέλεσμα να γίνεται συχνότατα κατάχρηση του όρου, μπορεί να περιβάλλει πρόσωπα-υπάρχει αυτό που λέμε προσωπικό κύρος, όπως για παράδειγμα, στη σχέση μεταξύ γονέα και παιδιού, μεταξύ δασκάλου και μαθητή-ή μπορεί να περιβάλλει αξιώματα, όπως για παράδειγμα, τη ρωμαϊκή σύγκλητο (auctoritas in senatu) ή τα ιεραρχικά αξιώματα της Εκκλησίας (ένας ιερέας μπορεί να δώσει έγκυρη άφεση αμαρτιών ακόμη και αν είναι μεθυσμένος).η πεμπτουσία του είναι η άνευ όρων αναγνώριση απο εκείνους που καλούνται να υπακούσουν'δεν χρειάζεται ούτε καταπίεση ούτε πειθώ.(ο πατέρας μπορεί να χάσει το κύρος του είτε χτυπώντας το παιδί του είτε λογομαχώντας μαζί του, δηλαδή είτε επειδή του φέρεται σαν τύραννος είτε επειδή το μεταχειρίζεται σαν ίσο.)για να διατηρηθεί το κύρος απαιτείται σεβασμός προς το πρόσωπο ή το αξίωμα.ο μεγαλύτερος εχθρός του κύρους είναι επομένως η περιφρόνηση και ο πιο σίγουρος τρόπος υπονόμευσής του, το γέλιο.

βία [violence]: διακρίνεται για τον εργαλειακό της χαρακτήρα.φαινομενολογικά βρίσκεται κοντά στη ρώμη, αφού τα όργανα της βίας, όπως όλα τα άλλα εργαλεία, σχεδιάζονται και χρησιμοποιούνται με σκοπό τον πολλαπλασιασμό της φυσικής ρώμης, μέχρις ότου, στο τελευταίο στάδιο της εξέλιξής τους, γίνουν ικανά να την υποκαταστήσουν.η βία μπορεί πάντα να καταστρέψει τη δύναμη, δεν μπορεί ποτέ όμως να την δημιουργήσει.

[Χ.Άρεντ, Περί βίας, εκδ.Αλεξάνδρεια, μτφ. Β.Νικολαϊδου-Κυριανίδου]

No comments: